Nýu-Ýork, 19-njy sentýabr - COVID-19 pandemiýasy bilim ulgamlarynda ýüze çykan kemçilikleri dünýä derejesinde paş etdi we şu gün BMG-niň Bilimi özgertmek sammitinde 130-dan gowrak döwlet bilim ulgamlaryny özgertmek we kemçilikleri ýok etmek üçin çäreleri tizleşdirmek barada umumy karara geldiler. Sammit, 2020-nji ýyldan bäri takmynan 147 million okuwçylaryň okamak üçin meýilleşdirilen wagtynyň ýarysyndan gowragynynyň geçmegine sebäp bolan bilim ulgamynyň pese düşmegine bagyşlanýar. 2021-nji ýylda 244 million çagalar we ýaşlar mekdebe gitmedi. Pandemiýa dünýädäki çagalaryň 90% -den gowragynyň ylym almak mümkinçiligine zyýanyny ýetirdi – bu bolsa taryhda bolup geçen iň uly bidüzgünçilikdir. Şol bir wagtyň özünde, dünýäniň ýüzündäki ýurtlaryň ýarysy bilim ulgamyna bolan býudjetini azaltdylar, bu bolsa çökgünligiň has-da çuňlaşmagyna sebäp boldy. Häzirki wagtda, dünýäde 10 ýaşly çagalaryň 64,3% -i ýönekeý bir hekaýany okap we düşünip bilmeýändigi çak edilýär. Bu bolsa, birnäçe ýyldan 3 adamdan 1-siniň bu hekaýa düşünip bilmejekdigini, şeýle hem geljekde hünär taýdan taýýarlygy bolmadyk 840 million ýaşlaryň ýetginjeklik döwründe mekdebi terk etjekdigini aňladýar. Şol bir wagtyň özünde, ýurtlaryň ýarysyndan hem az böleginiň çagalara goýberen sapaklarynyň öwezini dolmaga ýardam edýän strategiýalary bar. Munuň başa barmadyk ýagdaýynda, bu okuwçylar öz zähmet durmuşynyň 10 trillion dollar girdejisini ýitirerler. "Uly mümkinçilikleri bermegiň ýerine bilim ulgamy bölünişigiň ýüze çykmagyna sebäp bolýar" – diýip, BMG-niň Baş sekretary Antóniu Guterriş aýtdy. "Barly adamlaryň çagalary iň gowy iş orunlarda işlemäge mümkinçilik berýän iň oňat çeşmelerden peýdalanýarlar, iň oňat mekdeplerde we uniwersitetlerde okaýarlar, garyp adamlaryň çagalary bolsa, esasanam gyzlar, durmuşyny özgerdip biljek ukyplary gazanmak üçin uly päsgelçilikler bilen ýüzbe-ýüz bolýarlar." 130 döwlet bilim ulgamyny ileri tutmagy maksat edinýär Bu borçnamalar, ýolbaşçylaryň, mugallymlaryň, talyplaryň, raýat jemgyýeti guramalarynyň wekilleriniň we beýleki hyzmatdaşlaryň gatnaşmagynda, iň möhüm meseleler boýunça köpçülikleýin teklipleri ýygnamak üçin geçirilen 115 milli maslahatdan soňra kabul edildi. Ýurtlaryň takmynan ýarysy bilim ulgamyndaky ýitgileriniň öwezini dolmak üçin ileri tutýan çärelerini kesgitlediler, ýurtlaryň üçden bir bölegi bolsa, talyplaryň we mugallymlaryň psihiki-sosial abadançylygyny goldamagy maksat edinýärler. Üç ýurduň ikisi ykdysady taýdan pes girdejili jemgyýetler üçin göni we gytaklaýyn çykdajylary ödemek üçin çäreleri kesgitlediler we ýurtlaryň 75% -i öz borçnamalarynda okuw maksatnamalaryny meýilleşdirenlerinde, gender faktorlaryny göz öňünde tutjakdygyny bellediler. Bu sözlerde, Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmek ugrunda bilim ulgamynyň ähmiýeti we onuň howanyň üýtgemegi, global derejedäki gapma-garşylyklar we garyplyk bilen arabaglanyşygy bellenilip geçildi. Çäreler, COVID-19 pandemiýasynyň netijesinde ýüze çykan bilim ulgamyndaky boşluklaryň öwezini dolmaga, şeýle hem DÖM-ny durmuşa geçirmek üçin edilýän işleri gaýtadan amala aşyryp başlamaga gönükdirildi, şol bir wagtyň özünde häzirki döwrüň okuwçylaryny, batly depginde üýtgeýän dünýäde ýaşamaga taýýarlamak üçin bilim ulgamynda innowasiýalary girizmegiň zerurlygy bellenilip geçildi. Esasy başlangyçlar kesgitlendi, şeýle hem bilim ulgamyna maýa goýumlaryň ýokarlanmagy göz öňünde tutuldy Baş sekretar we BMG-niň Global bilim boýunça ýörite wekili Gordon Braun Şwesiýanyň, Beýik Britaniýanyň we Niderlandyň hökümetleri, şeýle hem Aziýanyň we Afrikanyň ösüş boýunça banklary bilen bilelikde, ilkinji maliýe mehanizmi – Bilimi maliýeleşdirmek boýunça ilkinji Halkara gaznasyny döretmek barada karara geldiler. Bilimi maliýeleşdirmek boýunça ilkinji Halkara gaznasy ilki bilen okuw meýilnamalaryny maliýeleşdirmek üçin 2 milliard ABŞ dollara durýan goşmaça serişdeler bilen üpjün eder, ol 2023-nji ýylda tölenilip başlar. 2030-njy ýyla çenli gazna bilim ulgamyndaky taslamalara we başarnyklary artdyrmak üçin goşmaça 10 milliard dollar maliýe goldawyny berer. ÝUNESKO we ÝUNISEF, öz içine alyjy, sanlylaşdyrylan okuwy ýola goýmak üçin platforma we mazmun döretmek, hem-de olary ornaşdyrmak üçin “Sanlylaşdyrylan okuwa tarap ugurlar” atly global köp ugurly başlangyjy işe girizdiler. Mundan başga-da, çökgünlik ýüze çykan ýagdaýynda, bilim ulgamynda görülmeli çäreler barada borçnama, şeýle hem geljekde ýüze çykyp biljek çökgünlikleriň netijeli öňüni almak, olara garşy taýýarlyk we çäre görmek, hem-de olardan soň dikelmek üçin agza döwletleriň we hyzmatdaşlaryň borçnamasy mälim edildi. Başga-da, bilimiň hilini ýokarlandyrmak, bilim ulgamynda we onuň ýardamy bilen gender deňligini öňe sürmek, Baş sekretaryň howanyň üýtgemegini - “biziň ýaşamagymyz üçin alyp barýan söweşimiz” diýen çagyryşyna jogap hökmünde döredilen daşky gurşaw meseleleri barada habardarlygy ýokarlandyrmak üçin bilim ulgamyna ýöriteleşdirilen maksatnamany ornaşdyrmak babatynda hyzmatdaşlyk arkaly bilim ulgamynda ýüze çykan çökgünligi ýeňip geçmek üçin geçirmeli çäreler yglan edildi. Ýaşlaryň jarnamasy dünýäniň liderlerini dessin çäreleri görmäge çagyrýar 3 gün dowam eden sammitiň açylyş gününde, ýaşlar, özgertmelere degişlilikde syýasatçylara edýän köpçülikleýin teklipleriniň, şeýle hem bilim ulgamynda öz amala aşyryp biljek işleri barada borçnamalarynyň beýan edilen Ýaşlar Jarnamasyny Baş sekretar bilen paýlaşdylar. Ýaşlar jarnamasy - ýarym milliona golaý ýaşlaryň gatnaşyp, öz goşantlaryny goşan, bir aýlap dowam eden maslahatlaryň jemidir. Jarnamada "dünýäni gowulandyrmak we täzeden dikeltmek üçin, ilki bilen bilim ulgamyny özgertmek zerur" diýip, aýdylýar. Jarnama, karar kabul edýän şahsyýetleriň bilim ulgamynda syýasaty işläp düzmekde we durmuşa geçirmekde öz hyzmatdaşlary hökmünde diňe bir peýdalanyjylary çekmek bilen çäklenmän, eýsem ýaşlaryň hem bu işlere gatnaşmagyny üpjün etmegi talap edýär. Şeýle hem, jarnama ýaşlaryň ýolbaşçy bolmagyna we gendere degişlilikde garaýyşlary üýtgedýän bilim ulgamyna maýa goýmagy talap edýär. Jarnamanyň tanyşdyryş dabarasynda çykyş etmek bilen Baş sekretar howanyň üýtgemeginiň, gapma-garşylyklaryň ýa-da garyplygyň öňüni almak üçin ýoluň - bilimdigini aýdyp geçdi. Sammitiň dowamynda Baş sekretar ähli çagalaryň mugt bilim almak hukugyny giňeltmek üçin ýolbaşçylara açyk çagyryş etdi. Bu çagyryş Awaaz tarapyndan guraldy we BMG-niň parahatçylygy saklamak boýunça ilçisi we parahatçylygy saklamak boýunça Nobel baýragynyň eýesi Malala Ýusufzaý, ÝUNISEF-iň hoşniýetli ilçisi we howanyň üýtgemegi boýunça aktiwisti Wanessa Nakate, hem-de adam hukuklarynyň tarapdarlary tarapyndan goldanyldy. Baş sekretar, Gelejegiň sammitiniň öňsyrasynda bilim ulgamyndaky maksatlary kesgitleýär Baş sekretaryň sammitde daşdan görüjilik barada eden çykyşy XXI-nji asyrda bilimi özgertmegiň ugurlaryny kesgitleýär. Ol 2024-nji ýylda BMG-niň Baş Assambleýasynda geçiriljek Gelejegiň sammitine taýýarlyk görmek üçin gepleşiklerde ulanylar. Bu beýanda, sammitdan soňra global mobilizasiýanyň tagallalarynyň dowam edilmegi we özgerişlikleriň “alawyny ýakýan” agza döwletleriň we hyzmatdaşlaryň gatnaşmagy talap edilýär. "Biz, iň möhüm bolan ýerlerde, synplarda, şeýle hem mugallymlaryň we okuwçylaryň durmuşynda göze görnüp duran hereketlere ünsi jemläp, bilelikde hereket etmelidiris.” Bilim ulgamyny geljekde meýilleşdirmek we 2030 ýyla çenli durmuşa geçirilmeli DÖM-niň bilim ugrundaky maskatlaryna ýetmek üçin amala aşyrylmaly işler Durnukly Ösüşiň 4-nji maksady boýunça ýokary derejeli Ýolbaşçy komiteti tarapyndan gözegçilik ediler. Komitet ösüşe gözegçilik etmegi, bilim we tejribe paýlaşmagy, ýaşlary çekmegi, hem-de pudagara we köptaraplaýyn hyzmatdaşlygy goldamagy dowam etdirer. ### Bilimi özgertmek sammiti boýunça esasy salgylar: Web saýt: https://www.un.org/en/transforming-education-summit Maksatnama: https://www.un.org/en/transforming-education-summit/programme Göni ýaýlym: UN WebTV Metbugat: Trello Habarlaşmak üçin (söhbetdeşlik isleg boýunça elýeterlidir) Abdel-Rahman Gandur, Bilimi özgertmek sammitiniň sekretariatynyň jemgyýetçilik we aragatnaşyk işleri bölüminiň ýolbaşçysy, ar.ghandour@unesco.org Lantsi Ksýao, metbugat işleriniň utgaşdyryjysy, Bilimi özgertmek sammitiniň sekretariaty, l.xhao@unesco.org Fransin Harrigan, BMG-niň Global aragatnaşyk bölüminiň Durnukly ösüş bölüminiň ýolbaşçysy, harriganf@un.org Sosial media Twitter: @TransformingEdu LinkedIn: Education2030UN - Bilimi özgertmek Heşteg: #TransformingEducation

Duşuşygyň dowamynda, BMG-niň Merkezi Aziýa we Ýuwaş umman sebiti üçin ykdysady we durmuş meseleleri boýunça komissiýasynyň 2020-nji ýylda geçiren gözleg işlerine laýyklykda, Demirgazyk we Merkezi Aziýada soňky ýyllarda gazanylan öňegidişliklere garamazdan, bu sebitiň häzirem ulag serişdelerine sarp edýän çykdajylary ýokary, ulag aragatnaşygy pes, ulag infrastrukturasy ýetmezçilik edýär we ýük geçirmek işlerinde amaly kemçilikler bar. Şeýle hem, gatnaşyjylar, sanlaşdyrma prosesiniň we serhetüsti ulag we söwda amallarynyň pes derejede alnyp barylmagy bar bolan kynçylyklary artdyrýandygy barada habar berdiler. Serhetüsti kagyzsyz söwdany üstünlikli durmuşa geçirmegiň peýdaly taraplary köp. Muňa degişlilikde, Serhetüsti kagyzsyz söwdany ýeňilleşdirmek baradaky çarçuwaly şertnama taraplaryň bilelikde üstünlik gazanmagy üçin uly mümkinçilikleri döredýär. “Bu subutnamalara esaslanyp, BMG-niň Hemişelik utgaşdyryjysynyň edarasy Hökümet hünärmenleri bilen, çözgütleriň biri hökmünde, söwda ulgamyny sanlylaşdyrmagy öňe sürýän ulag syýasaty babatynda gepleşikleri geçirdi. Men, karar kabul etmekde subutnamalara esaslanýan maglumatlaryň ulanylýandygyny uly şatlyk bilen tassyklaýaryn - 2022-nji ýylyň aprel aýynda ýurtda Aziýa we Ýuwaş umman sebitinde serhetüsti kagyz söwdasyny ýeňilleşdirmek baradaky çarçuwaly şertnama goşulmak baradaky Kanuny kabul edildi" – diýip, BMG-niň Türkmenistandaky Hemişelik utgaşdyryjysy Dmitriý Şlapaçenko aýtdy. “… Häzirki wagtda halkara söwda amallarynyň hemmesi diýen ýaly sanly we aragatnaşyk tehnologiýalar arkaly alnyp barylýar diýsek, ýalňyş bolmaz. Bu nukdaýnazardan, häzirki wagtda bütin dünýäde halkara söwda ulgamlarynyň hemmesi diýen ýaly sanlylaşdyryldy. COVID-19 pandemiýasy, söwdany ýeňilleşdirmek we harytlaryň, esasanam, ilkinji zerurlyk harytlarynyň we möhüm harytlaryň üznüksiz hereketini üpjün etmek üçin hökümetleriň we kärhanalaryň sanlylaşdyrma prosesini tizleşdirmek baradaky zerurlygyny ýokarlandyrdy. Şunuň bilen baglylykda, söwda ulgamyny has durnukly we öz içine alyjy etmek üçin söwdany ýeňilleşdirmek çärelerini we sanlylaşdyrma prosesini tizleşdirmek has möhümdir "- diýip, BMG-niň Merkezi Aziýa we Ýuwaş umman sebiti üçin ykdysady we durmuş meseleleri boýunça komissiýasynyň - söwda, maýa goýumlar we innowasiýa bölüminiň müdiri Rupa Çanda aýtdy. Milli maslahatyň gatnaşyjylary, teklip edilen Hereketler meýilnamasyna laýyklykda, “Türkmenistanda serhetüsti kagyzsyz söwdany ýola goýmak üçin taýýarlyk işlerine baha bermek” boýunça hasabatyň tekliplerini doly derejede durmuşa geçirmek üçin pikir alyşmak barada ylalaşyga geldiler.

UNDCO-niň sebitleýin müdiri Aşgabatda Onuň Alyhezreti jenap Raşid Meredow, Ministrler Kabinetiniň başlygynyň orunbasary, Türkmenistanyň Daşary işler ministri tarapyndan garşy alyndy. UNDCO-niň sebitleýin müdiri Türkmenistan bilen BMG-niň arasyndaky strategiki hyzmatdaşlygy täze derejä çykarmak ugrunda berýän goldawy üçin Türkmenistanyň Hökümetine minnetdarlygyny bildirdi. Hanym Son, Türkmenistany ýetip gelýän Garaşsyzlyk baýramy we ýurduň Birleşen Milletler Guramasynyň agzalygyna kabul edilmeginiň 30 ýyllygy bilen gutlady. Duşuşygyň dowamynda taraplar Hökümet tarapyndan bilelikde maliýeleşdirilýän 2021-2025-nji ýyllar üçin BMG-niň Durnukly ösüş ugrunda hyzmatdaşlygyň çarçuwaly maksatnamasyny durmuşa geçirmegiň çäginde Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmek ugrunda gazanylan öňegidişlikler barada pikir alyşdylar. Ara alnyp maslahatlaşylan mowzuklaryň biri Nýu-Ýork şäherinde geçirilen Bilimi özgertmek sammiti we ÝUNISEF, hem-de ÝUNESKO-niň ýolbaşçylygynda Birleşen Milletler Guramasynyň Hökümete maksatlaryna ýetmegine goldaw bermegi boldy. Şeýle-de, taraplar saglygy goraýyş, daşky gurşaw we adam hukuklaryny öňe sürmek ýaly meseleleri ara alyp maslahatlaşdylar. Hanym Son, Hökümetiň Merkezi Aziýa döwletlerine ýardam etmegi maksat edinýän, Howanyň üýtgemeginiň täsirlerini azaltmak boýunça sebitleýin tehnologiýalar merkezini döretmek ugrunda edýän tagallalaryna ýokary baha berdi. UNDCO-niň sebitleýin müdiri, Maşgalada aýallaryň saglygy we ýagdaýy baradaky ylmy-barlag işiniň netijeleriniň çap edilmegine ýokary baha berdi we adam hukuklary baradaky beýleki mehanizmler bilen işjeň gatnaşmaga çagyrdy. Hanym Son, Ministrler Kabinetiniň başlyklarynyň orunbasarlary bilen saglygy goraýyş, bilim we sport, oba hojalygy we daşky gurşaw meseleleri boýunça, hem-de Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministri bilen duşuşyk geçirdi. Duşuşyklaryň dowamynda Covid-19-dan soňky dikeldiş boýunça hyzmatdaşlyk, şeýle hem döwlet maliýe dolandyryşyny güýçlendirmek, adam kapitalyna we daşky gurşawa maýa goýumlaryny goýmak ýaly çäreler barada bellenilip geçildi.  Şeýle hem ol Ýeňme, Keýik Okara, Maýyplygy bolan adamlara goldaw bermek merkezi, Maýyplygy bolan adamlaryň bedenterbiýe sport kluby, Beýik Ynam, Agama, Ýaşyl Şöhle, Türkmenistanyň Daşky gurşawy goramak jemgyýeti, Eko Durmuş, Türkmenistanyň Ykdysadyýet we buhgalterler jemgyýeti ýaly raýat jemgyýeti guramalary bilen duşuşyklar geçirdi we BMG-niň Ýurt boýunça topary bilen hyzmatdaşlygy ösdürilmegiň möhümdigine ünsi çekdi. UNDCO-niň sebitleýin müdiri 100-den gowrak talyp we DÖM-niň ýaş ilçileri bilen hem duşuşdy we Türkmenistanda Durnukly ösüş maksatlaryny durmuşa geçirmekde ýaşlaryň tutýan orny barada gürrüň berdi we türkmen ýaşlaryny bu möhüm işi amala aşyrmak üçin edilýän tagallalara gatnaşmaga çagyrdy.

Wideolar Merkezi Aziýada IDEA-nyň goldawy bilen “Ýagtylygyň şöhlesi” başlangyjy atly sebitleýin maksatnamanyň çäginde döredildi. “Ýagtylygyň şöhlesi” başlangyjynyň sebitleýin maksatnamasynyň maksady aýal-gyzlara garşy zorlugyň ähli görnüşlerini ýok etmekdir. Meşhur tiktokerler öz wideolarynda tutuş sebitdäki gender stereotiplerine we zorluk bilen baglanyşykly iň derwaýys meselelere ünsi çekýärler. Täsirli ýaşlar diňleýjileri zorluga biperwaý garamazlyga we diskriminasiýa garşy göreşmäge çagyrýarlar. Ähli wideolar tiktokerleriň sahypalarynda elýeterlidir. “Bu başlangyjy goldamak isledim, sebäbi biziň sebitimizde gender esasynda zorluk giňden ýaýran. Meniň Tik Tok-daky sahypamda takmynan 4 million abunaçylarym bar we şeýle köp tomaşaçylar bilen söhbetdeşlik edipbilmek gaty jogapkärçilikli iş diýip pikir edýärin. Sosial torlar - biziň döwrümizde möhüm guraldyr we şular ýaly zatlar hakda söhbetdeşlik etmäge we etmeli ajaýyp platformadyr. “Ýagtylygyň şöhlesi” başlangyjy we Merkezi Aziýada IDEA-nyň azar berme meselesine ünsi çekmek üçin şeýle döredijilik ýollaryny tapmagy gaty gowypikir"- diýip, Gyrgyzystanyň blogery Alan Dýuşeýew (@stengiee) aýtdy. Tiktokerleriň wideolary günsaýyn köpelýär we teswirlerde ulanyjylaryň arasynda çekeleşikli ýagdaýlary döredýär, bu bolsa Merkezi Aziýa sebitinde bu meseläniň derwaýyslygynyň subutnamasydyr. “Gender esasynda zorluga garşy göreşmek we onuň öňüni almak ÝUNFPA-niň mandatynyň iň möhüm böleginiň biridir. Aýal-gyzlara garşy zorluk dünýäde iň giňden ýaýran adam hukuklarynyň bozulmalarynyň biri bolup, sosial, ykdysady ýa-da milli çäklerden geçýär. Biz Merkezi Aziýanyň täsirli ýaşlary tarapyndan işlenip düzülen bu wideolaryň diňe bir diňleýjileriň habardarlygyny ýokarlandyrmagy we bu möhüm mowzuklarda çekişmeleri döretmegi bilen çäklenmän, eýsem sosial kadalaryň üýtgemegine hem goşant goşjakdygyna ynanýarys." – diýip ÝUNFPA-niň Gazagystandaky wekili we Türkmenistan we Gyrgyzystan üçin ýurt boýunça direktory Ronni Lindstrom aýtdy. Zorlugyň aýal-gyzlara edýän täsiri, fiziki, jynsy we akyl saglygyna edýän dessin we uzak möhletleýin täsirlerinden ybaratdyr. Bu, saglygy goraýyş we kanuny hyzmatlardan peýdalanmak üçin edilýän çykdajylaryň ýokarlanmagyna, öndürijiligiň peselmegine we indiki nesliň abadançylygyna täsir edýär, hem-de bütin dünýäde ägirt uly şahsy, sosial we ykdysady çykdajylary öz içine alýar. Gender deňligi we aýal-gyzlaryň hukuklaryny öňe sürmek we mümkinçiliklerini giňeltmek, adamyň mümkinçiliklerinden doly derejede peýdalanyp bilmegi we durnukly ösüşi gazanmagy üçin möhümdir, aýallara garşy zorlugy ýok etmek bolsa onuň möhüm bir bölegidir. Maglumat: “Ýagtylygyň şöhlesi” Ýewropa Bileleşigi tarapyndan goldanýan Birleşen Milletler Guramasynyň global başlangyjydyr. Bu başlangyç, gender deňligine we aýal-gyzlaryň hukuklaryny öňe sürmek we olaryň mümkinçiliklerini giňeltmek ugurnda maýa goýmak üçin global tagallalary birleşdirýär. Merkezi Aziýa we Owganystan üçin “Ýagtylygyň şöhlesi” atly sebitleýin maksatnama kanuny reformalary geçirmäge, edaralaryň we aýallaryň mümkinçiliklerini ýokarlandyrmaga, gender deňligi esasynda kadalary öňe sürmäge, aýal-gyzlara garşy zorluklar barada maglumatlary we statistikany ýygnamaga ýardam edýär. Sebitleýin maksatnama, zyýanly amallary ýok etmek we sebitde mundan beýläk-de gender babatynda özgerişikleri goldamak üçin raýat jemgyýeti, donorlar, hünärmenler, ylmy işgärler we köpçülikleýin habar beriş serişdeleriň wekilleri ýaly köpsanly gyzyklanýan taraplar bilen hyzmatdaşlyk edýär. - IDEA Merkezi Aziýa, Gyrgyzystanda we Merkezi Aziýada ýaşlara öz pikirlerini durmuşa geçirmek üçin bilim berýän we ylham berýän öňdebaryjy ýaşlar guramasydyr. IDEA Merkezi Aziýa ýaşlara pikirlerini we gyzyklanmalaryny öňe sürmek ugrunda hünär taýdan goldaw berýär. IDEA Merkezi Aziýa 7 ýyldan gowrak wagt bäri interaktiw bilim, ýaşlaryň işjeňligi, köpçülikleýin çekişmeler ugrunda işini alyp barýar. “Ýagtylygyň şöhlesi” başlangyjy barada maglumat www.spotlightinitiative.org sahypasynda elýeterlidir. IDEA Merkezi Aziýa barada maglumat https://ideaca.today/ru sahypasynda elýeterlidir. Älhli goşmaça soraglar býunça habarlaşmak üçin: Jamilýa Kusainowa, BMG-niň Ilat gaznasynyň aragatnaşyk işleri boýunça hünärmeni, tel.: +77016483153 kussainova@unfpa.org Olesya Redkina, Merkezi Aziýa ýurtlary üçin “Ýagtylygyň şöhlesi” başlangyjynyň sebitleýin maksatnamasynyň taslama kömekçisi, tel.: +7 701 6043001, e-poçta: olessya.redkina@undp.org Kamila Usmanowa, , IDEA Merkezi Aziýanyň media utgaşydyryjysy: tel.: +996551133911, e-poçta: kamila@idebate.org