USAID we BSGG Türkmenistanda inçekesele garşy göreş we öňüni alyş çärelerini güýçlendirýärler

USAID-yň taslamasynyň goldawy bilen has gysga we doly peroral bejeriş usullar girizildi, bu bolsa derman serişdelerine durnukly inçekesel bilen kesellän adamlaryň bejergisini 18 aýdan 6-9 aýa çenli gysgaltdy. Bu diňe bir bejergä ygrarlylygy ýokarlandyrmak bilen çäklenmän, hassalaryň durmuşynyň hilini ep-esli ýokarlandyryp, zyýanly täsirleri hem azaltdy.

BSGG we USAID-iň goldawy bilen inçekeseli hasaba alyş we hasabat ulgamy (TB-RRIS) girizildi, bu inçekesel hadysalaryna we bejerginiň gidişine gözegçilik etmäge, şeýle hem saglygy goraýyş işgärleri üçin maglumatlara esaslanýan kararlary bermäge mümkinçilik berýän sanly ulgamdyr.

Mundan başga-da, USAID-yň taslamasynyň goldawy bilen we BSGG-niň görkezmesine laýyklykda, Türkmenistan sebitde ilkinji bolup, derman serişdelerine durnukly inçekesel we gepatit C boýunça bilelikdäki bejeriş teswirnamalary täzelän ýurtdyr. Bütindünýä saglygy goraýyş guramasynyň hünärmenleri has gysga we doly peroral bejeriş usullaryny öňe sürmek we bu usullaryň Merkezi Aziýada ulanmak mümkinçiligi boýunça operasion gözleg işlerini geçirdiler. 

USAID-iň maliýe goldawy we BSGG-niň hünärmenleriniň ýolbaşçylygy netijesinde Türkmenistanyň inçekesel boýunça teswirnamalary BSGG-niň inçekeseli barlamak, öňüni almak, anyklamak we bejermek boýunça iň soňky tekliplerine laýyk gelýär. Bu yzygiderli täzeleniş prosesi, Türkmenistanyň inçekesel boýunça maksatnamasynyň iň oňat ülňilere laýyk gelmegini we bejergide üstünlik gazanmak mümkinçiligini ýokarlandyrmagyny üpjün edýär.

Mundan başga-da, USAID-yň we BSGG-niň bilelikdäki hyzmatdaşlygynyň çäginde ýerli derejede inçekesel bilen kesellän hassalara goldaw hyzmatlaryny bermek we  sebitleýin hyzmatdaşlygy güýçlendirmek ugrunda milli mümkinçilikleri ýokarlandyrmak üçin çäreler geçirilýär, bu bolsa ýerli saglyk işgärleriniň ilatyň ejiz gatlaklaryna merkezleşdirilen ideg hyzmatlaryny bermek ukybyny ýokarlandyrýar we şeýlelik bilen milli we sebitleýin öňdebaryjy tejribäniň arasynda baglanyşyk döredýär.

Bu çäreleriň hemmesi, milli saglygy goraýyş hyzmatlarynyň ukybyny ýokarlandyrmaga we tutuş ýurtda inçekesel bilen kesellemek howpuny pese düşürmäge goşant goşýar.

2025-nji ýyla çenli USAID we BSGG Türkmenistanda derman serişdelerine durnukly inçekesel bilen kesellän hassalarynyň 80% -ine has gysga bejeriş usullaryny hödürlemegi maksat edinýär. Sebitdäki hyzmatdaşlyk we mümkinçilikleri ýokarlandyrmak bilen goldanýan bu halkara hyzmatdaşlygy, Türkmenistany Merkezi Aziýada inçekesele garşy göreşmek ugrunda öňdebaryjy ýurt hökmünde görkezýär we durnukly saglyk ulgamlaryny gurmakda hyzmatdaşlygyň kuwwatyny görkezýär.

***

USAID-iň, Türkmenistanyň Hökümeti we BSGG bilen hyzmatdaşlykda durmuşa geçirýän “Türkmenistanda inçekesele we derman serişdelerine durnukly inçekesele garşy göreşmek boýunça tagallalary tizleşdirmek” atly taslamasy, esasanam derman serişdelerine durnukly inçekeseliň öňüni almak, ýüze çykarmak we bejermek arkaly inçekesele garşy göreşmek ugrundaky tagallalary milli derejede güýçlendirýär. Bu başlangyç, Inçekesele garşy göreşmek ugrundaky milli maksatnamany goldaýan we USAID-iň Global inçekesel strategiýasy 2023–2030 bilen birleşip, jemgyýetde tiz anyklaýyş we BSGG-niň inçekesele garşy göreşmek ugrundaky hyzmatlarynyň giňelmegine ýardam edýär.