Soňky
Press reliz
19 May 2022
Migrasiýa boýunça Halkara Guramasy, Ýewraziýa Gaznasy we ABŞ-nyň Halkara Ösüş Guramasy ýaşlaryň inisiatiwalaryny golladylar
Has köp öwrenme
Press reliz
10 May 2022
BMG we Türkmenistanyň Hökümeti adam hukuklary babatynda hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmek meselesini ara alyp maslahatlaşýarlar
Has köp öwrenme
Press reliz
29 April 2022
HMG milli hyzmatdaşlar üçin “Migrasiýanyň, daşky gurşawyň we howanyň üýtgemeginiň özara baglanyşygyny howanyň üýtgemegi babatyndaky milli meýilnamalara girizmek” üçin Ýolbaşçy komitetiniň ýygnagyny geçirdi
Has köp öwrenme
Soňky
Durnukly ösüşüň maksatlary Türkmenistanda
Durnukly Ösüş Maksatlary global derejede garyplygy ýok edip, ýer ýüzüniň daşky gurşawyny gorap we ähli ýerde adamlaryň parahatçylykda we abadançylykda ýaşamagyny üpjün etmek üçin işleri geçirmäge çagyrýar. Bu bolsa BMG-nyň Türkmenistandaky maksatlary bolup durýar.
Işleri amala aşyryň
19 May 2020
Koronawirus global pandemiýasy
Hemmeler 2019-njy ýylyň koronawirus keseli (COVID-19) barada gürleşýärler. Faktlary ygtybarly çeşmelerden almak ugrunda gatnaşyň.
Waka
13 March 2020
Koronawirus pandemiýasyna garşy utgaşdyrylan çäre
2020-nji ýylyň 11-nji martynda Çarşenbe güni Bütindünýä Saglygy goraýyş guramasy (BSGG) koronawirus (COVID-19) keselini pandemiýa diýip häsiýetlendirdi, emma bu gözegçilik edip bolýan pandemiýadyr. Koronawirus (COVID-19) iň soňky açylan koronawirus zerarly geçýän ýokanç keseldir.
BMG gullugyna ýolbaşçylyk edýän doktor Tedros Adhanom Gebreýesus öz çykyşynda "Men bir zady bellemekçi: bu keseli pandemiýa diýip häsiýetlendirmek ýurtlaryň oňa boýun synmalydygyny aňlatmaýar" – diýip belledi.
BMG-niň Baş sekretary ähli ýurtlary öz ýagdaýlaryna laýyklykda merkezleşdirilen ýagdaýda giňişleýin çemeleşmäni ýola goýmaga çagyrdy. COVID-19 müňlerçe adama täsir edýär, ýurtlaryň saglygy goraýyş ulgamlaryna hem öz täsirini ýetirýär we giňden ýaýran durmuş we ykdysady netijelere sebäp bolýar. BMG ösüş boýunça işleýän guramalar, Birleşen Milletler Guramasynyň Durnukly Ösüş Topary ýurtlara taýýarlyk we hereket ediş meýilnamalaryny taýýarlamaga goldaw berýär.
Bu sahypa Bütindünýä Saglygy goraýyş guramasynyň (BSGG) we Birleşen Milletler Guramasynyň (BMG) häzirki wagtda täze koronawirus (COVID-19) keseliniň ýaýramagy bilen baglanyşykly maglumat çeşmelerini we görkezmeleri özünde saklaýar.
Bütindünýä saglygy goraýyş guramasy keseliň ýaýramagyny yzarlamak we ýurtlara we şahsyýetlere saglygy goramak hem-de bu keseliň ýaýramagynyň öňüni almak boýunça çäreler barada görkezmeleri bermek ugrunda global hünärmenler, hökümetler we hyzmatdaşlar bilen ýakyndan işleşýär.
Iň täze maglumatlar üçin aşakdaky web-sahypalaryna girip görmegiňizi haýyş edýäris:
Bütindünýä saglygy goraýyş guramasy: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019
Birleşen Milletler Guramasynyň çäreleri barada iň soňky habarlar: https://news.un.org/en/events/un-news-coverage-coronavirus-outbreak
BSGG-niň ýurtlar üçin görkezmesi: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/technical
Koronawirus (COVID-19) ýagdaýy: https://experience.arcgis.com/experience/685d0ace521648f8a5beeeee1b9125cd
1 of 5
Waka
25 April 2022
Türkmen eko-blogery adamlary ekologiýa taýdan durnuklylyga çagyrýar
Ol işe gidýärdi, dost we joralary bilen wagtyny geçirýärdi we beýleki adamlaryň köpüsi ýaly, onuň adaty ýaly bolup görünýän durmuş ýörelgeleriniň daşky gurşawa ýaramaz täsirini nähili derejede ýetirýändigi hakynda pikir hem etmeýärdi.
Bularyň hemmesi onuň Türkmenistanda geçirilen eko-çäresine gatnaşandan soňra üýtgedi:
"Men howanyň üýtgemegi we onuň adam saglygyna we planetamyzyň geljegine nähili täsir edýändigi barada köp zatlar öwrendim”, - Gülnar aýdýar. “Men ekologiýa taýdan arassa durmuş ýörelgelerine eýerip, ýaşamagy başladym we beýleki adamlary hem bu ýörelgelere eýermäge çagyryp başladym. Men deň-duşlarymyň hem köpüsiniň daşky gurşaw meseleleri barada gaty az maglumat bilýändigine düşündim.”
Ine, şonda Gülnary ajaýyp pikir gurşap aldy – jemgyýetiň habardarlygyny ýokarlandyrmak we planetanyň gülläp ösmegi üçin endikleriň üýtgemegine itergi bermek üçin sosial aragatnaşyk torlarynda blog açmak.
Häzirki wagtda Gülnar Taýjanowa Türkmenistanyň ilkinji we ýeke-täk eko-blogerydyr. Sosial aragatnaşyk torlarynyň tanymal we täsir ediji şahsyýeti hökmünde Gülnar galyndylary azaltmak barada görkezmeleri bermek bilen ýerli ilatyň içinde durnukly endikleri öňe sürmek üçin köp işleri alyp barýar. Şeýle hem, Gülnar ekologiýa taýdan arassa önümleri satmak üçin platforma bolup hyzmat edýän onlaýn eko-marketiň esaslandyryjysydyr we şeýlelik bilen ol ýurtda “ýaşyl” işewürligiň ösüşini goldaýar.
“Men ekologiki durmuş ýörelgeleri boýunça siziň ýol belediňiz. Men size nirede we nämäniň gaýtadan işlenilýändigi barada aýdyp bererin”, - diýip, Gülnar Instagram sahypasyndaky terjimehalynda aýdýar. "Ähli janly-jandarlara biperwaýlyk etmeýän adam."
Gülnaryň sosial aragatnaşyk torlarynda “Tebigatyň kömekçisi” atly sahypasy bilen ruhlandyrjy tanyşlyk, onuň abunaçylarynyň daşky gurşaw meselelerine bolan gyzyklanmasynyň artmagyna sebäp boldy we Gülnaryň blogy howanyň häzirki ýagdaýy barada bilim paýlaşmak we adamzadyň öňünde duran daşky gurşaw bilen baglanyşykly iň möhüm meseleleri ara alyp maslahatlaşmak üçin platforma öwrüldi.
Gülnar öz Instagram sahypasynda daşky gurşaw bilen baglanyşykly dürli meseleler barada gürrüň berýär we durnukly durmuşda ýaşamak üçin her kimiň amala aşyryp biljek işleri barada ýönekeý maslahatlaryny berýär.
“Men öz blogymda daşky gurşaw bilen baglanyşykly nähili meseleleriň bardygyny we her birimiziň planetany halas etmek üçin nähili işleri ýerine ýetirip biljekdigimiz barada ýönekeý dilde gürrüň berýärin. Men şahsy mysallarym bilen galyndylaryň mukdaryny nädip azaltmaly, olary öýde nädip seljermeli, nirä alyp gitmeli we soňra täzeden ulanmak üçin olaryň gaýtadan işlenilip, nämä öwrülýändigini görkezýärin"- diýip, Gülnar gürrüň berýär. “Men daşky gurşawyň arassa bolmagy üçin alnyp barylýan işlere gatnaşmak we çäreleri görmek üçin abunaçylarymyň isleg bildirýändiklerini görýärin. Meniň wezipäm - olara muny nädip edip boljakdygyny görkezmekdir."
Gülnaryň durnukly geljegi gurmak ugrunda endikleri üýtgetmek boýunça tutýan orny – onuň işjeň tarapdarlaryna öwrülen beýleki eko-aktiwistler üçin görelde boldy. Onuň açyklygy we yhlasy, ony adamlaryň diňleýän we eýerýän täsirli eko-aktiwistine öwürdi. Beýleki täsirli adamlar ýaly, Gülnar halkara tejribesine daýanýar we hünärmenler bilen işjeň işleşýär.
Iki ýyl mundan ozal, Gülnar Bütindünýä daşky gurşaw gaznasy (GEF) tarapyndan maliýeleşdirilýän, BMGÖM-niň we Türkmenistanyň Oba hojalygy we daşky gurşawy goramak ministrliginiň “Türkmenistanyň durnukly şäherleri: Aşgabatda we Awazada ýaşyl şäherleriň toplumlaýyn ösüşi” atly taslamasynyň çäginde galyndylary durnukly dolandyrmak bilen baglanyşykly çärelere işjeň gatnaşyp başlady.
Taslama, durnukly şäherleriň ösüşine goldaw bermek, şeýle hem ýyladyşhana gazlarynyň zyňyndylaryny we howanyň hapalanmagyny azaltmak, energiýanyň sarp edilmegini azaltmak we ýurduň durmuş-ykdysady taýdan ösüş maksatlaryna ýetmek ugrunda edýän tagallalarynyň çäginde galyndylary durnukly dolandyrmak ýaly ýurtda şäher ösüşiniň ýaramaz täsirlerini azaltmak maksady bilen amala aşyrylýar. Taslama tehniki, institusional we syýasy taýdan goldaw berýär, şeýle hem Aşgabat we Awazany öz içine almak bilen çeşmelerden tygşytly peýdalanmak we galyndylary dolandyrmak bilen baglanyşykly endikleri üýtgetmäge goldaw berýär, hem-de bu ugurda gazanylan netijeleri Türkmenistanyň beýleki şäherlerinde ulanmak üçin esas döredýär.
Gülnar Türkmenistanda BMGÖM-niň taslamasynyň synag çäreleriniň netijesinde ýaýbaňlaşýan we gowulaşýan - galyndylary dolandyrmak ulgamynyň bardygyny mälim etmek üçin galyndylary seljermek we gaýtadan işlemek boýunça ýerli kärhanalaryna baryp görýär.
"Adamlar, BMGÖM-niň Durnukly şäherler baradaky taslamasynyň goldawy bilen ýaňy-ýakynda peýda bolan gaýtadan işleýän we hatda galyndylary ýygnaýan nokatlarymyzyň bardygyny bilmelidirler."
Abunaçylarynyň haýyşlary sebäpli, şu ýyl Gülnar BMGÖM taslamasynyň hünärmenleri bilen BMGÖM we Türkmenistanyň Tebigaty goramak jemgyýetiniň goldawy bilen galyndylary dolandyrmagyň milli ulgamynyň ornaşdyrylmagy barada okyjylara habar bermek üçin söhbetdeşlik gurady. Bu söhbetdeşligiň wideosy Gülnaryň we Türkmenistanda BMGÖM-niň sosial aragatnaşyk kanallarynda ýerleşdirildi we halk arasynda durnukly sarp etmek hem-de durnukly durmuş ýörelgeleri barada işjeň çekişmeleriň döremegine itergi berdi.
Mundan başga-da, Gülnar şu ýylyň fewral aýynda Türkmenistanda BMGÖM tarapyndan gurnalan ýaş eko-aktiwistler bilen resmi däl söhbetdeşligiň bilelikde guramaçysy hökmünde çykyş etdi.
Gülnaryň we beýleki gatnaşyjylaryň goldawy bilen bu çärede işjeň çekişmeler boldy we sosial aragatnaşyk torlarynda BMGÖM-niň mandaty we maksatlary barada jemgyýetçiligiň habardarlygyny ýokarlandyrmaga gönükdirilen mazmunlar döredildi, şeýle hem ýerli ilatyň endiklerini üýtgetmek boýunça alnyp barylýan işleri durnukly ösüşe gönükdirmek barada çekişmeler geçirildi.
"Biziň her birimiziň hereket etmegimiz möhümdir we bu hereketler howanyň üýtgemegine garşy göreşmek boýunça saldamly goşant goşýar" – diýip, Gülnar duşuşygyň dowamynda aýtdy.
Bu çäre bilim almak we ekologiýa taýdan howpsuz we jogapkärçilikli kararlary bermek üçin tejribeler bilen tanyşmaga gönükdirilen BMGÖM-niň ýaşlar bilen resmi däl gepleşikleriň bir bölegidir.
"Şular ýaly bilim beriji başlangyçlar adamlara antropogen hapalanmasynyň adamlaryň we ekosistemanyň saglygyna ýetirýän täsirini düşünmäge ýardam edýär, hem-de durnukly durmuş ýörelgelerini alyp barmak üçin endikleri üýtgetmek bu meseläniň çözgüdini tapmak ugrunda nähili goşant goşup biljekdigi barada has giňişleýin pikir alyşmaga ýardam edýär" – diýip, BMGÖM-niň Türkmenistanda Hemişelik wekili Narine Saakýan aýtdy.
BMGÖM-niň ýaş eko-aktiwistler bilen duşuşygynda Gülnar BMGÖM-niň tagallalaryna ýaşlary çekmek, şol sanda öýsüz-öwzarsyz haýwanlara goldaw bermek babatyndaky taslamany ýola goýmak boýunça birnäçe gymmatly teklipleri hödürledi.
Adamlaryň haýwanlara bolan ynsanperwer garaýşy, Gülnaryň Instagram blogynyň esasy mowzuklarynyň biridir.
“Meniň haýwanlara bolan söýgim maňa ejemden geçdi. Çagalygymda ejem öýsüz haýwanlaryň ýanyndan geçip gidip bilmeýärdi, ol olary bejermäge çalyşýardy we iýmit berýärdi, ol häzirem şol işini dowam edýär.”
Gülnar köplenç öýsüz haýwanlaryň gonalgasyna gidýär, soňra bolsa öz abunaçylaryna haýwanlar barada gynançly hekaýalaryny gürrüň berýär we olary bu haýwanlara ideg etmäge çagyrýar: “Men päk tohumly pişikleri ýa-da güjükleri satyn almagyň zerur däldigini düşündirýärin, gonalgada biziň ünsümize, söýgimize we idegimize mätäç bolan köp gürjiler bar.”
Gülnaryň daşky gurşaw meseleleri boýunça maslahatlary we teklipleri bermek üçin blog hökmünde açan köpçülikleýin habar beriş sahypasy indi has möhüm bir zada öwrüldi - sagdyn durmuş ýörelgelerini we bilimi paýlaşmak, hereketleri we üýtgeşmeleri etmäge çagyrmak üçin jemgyýetçilik platformasyna öwrüldi. Gülnar durnukly geljegi gurmak üçin üýtgeşmeleri öňe sürmek ugrundaky edýän tagallalary arkaly beýleki ýaşlar üçin görelde boldy.
“Şahsy mysallarym bilen, men uglerodyň ýetirýän täsirlerini azaltmak bilen her birimiziň häzirki ýagdaýy nädip gowulaşdyryp biljekdigimizi görkezýärin. Men öz abunaçylaryma zyňyndylaryň ýok bolan dünýäsini gurmak üçin edýän tagallalaryna goldaw bermäge taýyar."
1 of 5
Waka
05 April 2022
Türkmenistanda howanyň üýtgemeginiň täsirine garşy göreşmek üçin tagallalary birleşdirmek
"Tebigat bilen sazlaşygy saklamak 21-nji asyrda biziň esasy wezipämizdir" – diýip, BMG-niň Baş sekretary has ygtybarly, has durnukly we has adalatly dünýäni döretmek üçin howanyň üýtgemegi baradaky Pariž ylalaşygyny meýilnama hökmünde ulanyp, dünýä jemgyýetçiligini bilelikde işleri amala aşyrmaga çagyryp, aýtdy.
Hemişeki ýaly, BMG-niň Türkmenistandaky topary BMG-niň ýolbaşçysynyň çagyryşyna seslendi.
Türkmenistan Ýewropa we Merkezi Aziýa sebitinde Durnukly ösüş maksatlaryny ýa-da DÖM-i kabul eden ilkinji ýurt bolandygyny bellemegimiz zerurdyr. BMG-niň ýurt boýunça topary hökmünde biziň üçin bu, milli hyzmatdaşlarymyza goldaw bermegi dowam etdirmegi, bilim almagy we tiz wagtda DÖM-na ýetmek üçin alyp barýan işimize innowasion çözgütleri girizmegi aňladýar.
Meniň ýolbaşçylygymda BMG-niň ýurt boýunça topary howanyň üýtgemegine garşy alnyp barylýan işleri ýaýbaňlaşdyrmakda we ýurduň daşky gurşawyň durnuklylygyny üpjün etmek baradaky başlangyçlaryny goldamakda Türkmenistana hemmetaraplaýyn we utgaşdyrylan goldaw bermek üçin işjeň hereket etdi.
BMG-niň düzümleýin edaralarynyň birnäçesi, şol sanda FAO, BMGÖM, ÝUNISEF we BSGG, howanyň üýtgemegi bilen baglanyşykly meseleler boýunça hökümet bilen pugta hyzmatdaşlygyny dowam etdirdi. Şeýle hem, biz hökümet bilen hyzmatdaşlygyň täze mümkinçiliklerini kesgitlemek üçin çäreleri gurap, BMG-niň beýleki edaralarynyň gatnaşygyny artdyrdyk.
Bu işjeň gatnaşyklaryň döwri 2021-nji ýylda Birleşen Milletler Guramasynyň Glazgoda geçiren Howanyň üýtgemegi babatynda maslahatynyň (COP26) öňsyrasynda bolup geçdi. Netijede biz strategiki hyzmatdaşlygy pugtalandyrdyk we howanyň üýtgemegi bilen baglanyşykly çekişmelere has köp milli gatnaşyjylary çekdik.
Şolaryň biri meniň edaramyň goldawy bilen howanyň üýtgemegi boýunça utgaşdyryjy toparynyň döredilmegidir. Ýene bir mysaly, BMG bilen Türkmenistanyň hökümetiniň arasynda özara düşünişmeklik hakyndaky Ähtnamanyň gol çekilmegi, iň aýdyň mysallaryň biri bolsa howanyň üýtgemegi bilen baglanyşykly meseleleriň çözgüdini tapmakda ýaşlaryň ornuny nygtaýan, biziň goldawymyz bilen geçirilen Milli ýaşlar maslahatydyr.
Bu özara düşünişmeklik hakyndaky Ähtnama, howanyň üýtgemeginiň täsirlerine aşa ejiz bolan, iri magdançylyk senagatly we deňize çykalgasy bomadyk ýurt hökmünde Türkmenistan üçin möhüm tapgyry alamatlandyrýar. Şeýlelik bilen, Hökümet bilen has ýakyndan işleşmek arkaly bu şertnama geljekde ýüze çykyp biljek meseleleri azaltmak üçin howanyň üýtgemegi boýunça hereketlere bolan milli islegleri güýçlendirip biler.
Mundan başga-da, ol pes uglerodly ösüş boýunça Milli strategiýalar we Hereketler meýilnamasy, Aral deňzi babatynda Milli hereketler meýilnamasy, howanyň üýtgemegi babatynda Milli strategiýalar we Türkmenistanyň milli kesgitlenen goşantlaryny täzelemek ýaly milli başlangyçlary goldamak üçin platforma döredýär.
Umuman, düşünişmeklik hakyndaky Ähtnama daşky gurşaw babatyndaky başlangyçlara maýa goýumlaryny ösdürmek we howanyň üýtgemegine garşy göreşmek üçin halkara maliýeleşdiriş işlerine elýeterliligi üpjün etmek arkaly BMG-niň berýän goldawyny hasam işjeňleşdirýär. Bu bolsa, howanyň üýtgemeginiň täsirlerini azaltmak we uýgunlaşmak ugrunda tagallalary dowam etdirmek üçin jemgyýetleri işjeň gatnaşmak we ýuwaş-ýuwaşdan işleri amala aşyrmak üçin ruhlandyryp biler.
Biziň geljekki ýyllarda umydymyz köp. Soňky ýyllarda Türkmenistanda önümçilik pudagynyň uglerod zyňyndylary yzygiderli azalýar. Ýurt tokaýlary dikeldýär we howanyň üýtgemeginiň täsirini azaltmak üçin ýerleriň ulanylyşyny gowulandyrýar. Şeýle hem, ýaşlar durnukly jemgyýetleri döretmek ugrunda möhüm orunlaryny öňkülerinden hem has gowy düşünýärler.
Italiýada geçirilen COP26 maslahatynyň Howa babatynda ýaşlar maslahatynda Türkmenistanyň wekili hökmünde çykyş eden 13-nji DÖM-niň ýaş ilçisi Leýli Ýagşiýewa şeýle diýdi: “Biz, ýaş ýolbaşçylar, geljegimiziň ýagty we dowamly bolup biljekdigine ynanýarys. Dünýä bize umytlanýar, geliň, howanyň üýtgemegine garşy göreşmek üçin döredijiligimizi şu ýerde we şu wagt birleşdireliň! ”
1 of 5
Waka
10 March 2022
8-nji mart, Pandemiýa döwründe öz maksatlaryna ýetýän 8 sany gyzyň ruhlandyryjy durmuş hekaýalary
Dünýäniň global pandemiýanyň üçünji ýylyna gadam basmagy bilen, gyzlaryň dürli derejelerde gender, ýagny jyns meselesi babatynda adalatsyzlyk bilen ýüzbe-ýüz bolmaklarynyň dowam edýändigi sebäpli, olaryň hak-hukuklaryny we mümkinçiliklerini giňeltmek zerurlygy täze ähmiýete eýe bolýar. Halkara zenanlar güni ÝUNISEF, Türkmenistanyň hemme ýerinde gyzlar bilen söhbetdeş bolup, olaryň durmuş hekaýalaryny, üstünlige tarap ýollaryny we global pandemiýanyň olaryň durmuşyna nähili täsir edendigi barada paýlaşmagyny haýyş etdi.
“Halkara zenanlar gününde, ÝUNISEF-iň Türkmenistandaky wekilhanasy, global pandemiýa şertlerinde gender deňligi barada pikir alyşýar. Türkmenistandaky her bir gyzyň we zenanyň öz hukuklaryndan doly peýdalanmagyny üpjün etmek we biziň hemmämiz üçin has asuda we abadan geljegi gurmak üçin olaryň mümkinçiliklerini durmuşa geçirmek ugrunda hyzmatdaşlar bilen işleýäris” - diýip ÝUNISEF-iň Türkmenistandaky wekili Mohammad Faýýazi belläp geçdi.
Şu gün 8 sany gyz: Durnukly Ösüş Maksatlarynyň (DÖM) ýaş ilçisi, grafiki dizaýneri, şepagat uýasy, ussat we ökde basketbol oýunçysy, mugallym, fotosuratçy, daşky gurşaw bilen işjeň gyzyklanýan hünärmen we žurnalist, bu möhüm senäni bellemek we gender stereotiplerini ýok etmeklige gönükdirilen özgerişleriň mysaly bolmaga, şeýle hem pandemiýanyň ýaramaz netijeleriniň täsirinden dikelmäge goşant goşmak we dünýädäki her bir gzyň hak-hukuklaryny we mümkinçiliklerini giňeltmek boýunça öz üstlerine borçnama almak üçin birleşýärler. Geliň, olar bilen has ýakyndan tanyş bolalyň:
ÝUNISEF gyzlara elýeter bilim, saglygy goraýyş ulgamy we durmuş taýdan goraglylyk babatyndaky mümkinçilikleri berýän, şeýle hem esasy maksatlaryna ýetmekde olaryň gazanan üstünliklerini dünýä ýaýmak maksady bilen pandemiýadan soňky has adalatly we deňhukukly dünýäni döretmäge kömek etjek, gyzlary global pandemiýasyndan dikeltmek boýunça işlerini dowam etdirer. Munuň özi bolsa, her bir çaga üçin has röwşen, has asuda we abadan geljegi döretmek üçin örän ähmiýetli ädimlerdir.
1 of 5
Waka
01 February 2022
Durmuş işi boýunça psiholog hünäri - Türkmenistanyň kämilleşdirilen durmuş hyzmatlarynyň aýrylmaz bölegidir
Her gün dürli-dürli adamlar bilen duşuşýar we şol duşuşyklaryň esasy maksady bolsa – olara ruhy taýdan goldaw bermekden ybarat.
Näzik – çaga psihology –juda ýaş hünär boýunça ýaş hünärmen.
Näzik hemişe psiholog bolmany arzuw ederdi we Magtymguly adyndaky TDU-de hünärmeniň diplomyny, soňra Belarus Respublikasynda psihologiýa ylymlarynyň magistri derejesini alyp, Türkmenistanda adamlara kömek etmek we okuwyň dowamynda alan bilimlerini iş ýüzünde ulanmak üçin ol öz watanyna dolanyp geldi.
Bagtyna, Näzigiň Türkmenistana dolanyp gelmegi BMG we Türkmenistanyň Hökümeti tarapyndan durmuşa geçirilýän “Ýerli derejede hemmetaraplaýyn ýokary hilli durmuş hyzmatlaryny girizmek arkaly durmuş goraglygy ulgamyny kämilleşdirmek” atly täze bilelikdäki maksatnama gatnaşyjylary seçip almanyň başlanan döwrüne gabat geldi.
«Bu maksatnama gatnaşmak we söýýän hünärim boýunça işlemek miýesser edenligine men örän şat. Durmuş işi boýunça psiholog - bu biziň ýurdumyz üçin täze hünär. Şahsy göreldäm bilen men beýlekileri hem bu hünäri öwrenmäge we ösdürmäge ruhlandyraryn, diýip umyt edýärin.»
Bu maksatnamanyň çäklerinde ýerli derejede hemmetaraplaýyn ýokary hilli durmuş hyzmatlaryny üpjün etmäge Türkmenistanyň durmuş goraglylygy ulgamyny taýýarlamak meýilleşdirilýär. Bu başlangyç dürli kynçylyklar bilen ýüzbe-ýüz bolýan ilatyň ejiz toparlaryna olary çözmäge goldaw bermäge, agyr durmuş ýagdaýlaryndan çykmaga we olara özbaşdak durmuş obrazyny alyp barmaga kömek etmäge gönükdirilendir.
Zähmet we ilaty durmuş taýdan goramak ministrliginiň ýolbaşçylygynda we esasy ministrlikleriň we pudak edaralarynyň gatnaşmagynda ýerli derejede hemmetaraplaýyn hyzmatlaryň täze nusgasy 2020-nji ýylyň noýabr aýyndan synag edilip başlandy we durmuş işi boýunça 45 hünärmen işe alyndy we tutuş Türkmenistan boýunça 20 etrapda olar ilkinji durmuş hyzmatlaryny bermek boýunça okuw geçdiler. Şol bir maksatnamanyň çäklerinde, 2021-nji ýylda, ÝUNISEF dört täze ýöriteleşdirilen durmuş hyzmatyny, hususan-da, ýerli derejede çagaly maşgalalary işjeň goldama, maýyp çagaly maşgalalary goldama, çagalar öýlerinden gelen çagalaryň ýaňadan durmuşa goşulyşmagy we internat edaralaryndan gelen ýaşlara maşgala we jemgyýete goşulyşma üçin durmuş goldawyny bermegi synag etdi.
Aşgabatda, bu maksatnamanyň çäklerinde, bu hyzmatlaryň ikisi synag edildi: topar derejesinde çagaly maşgalalary işjeň goldama we maýyplygy bolan çagaly maşgalalary goldama. Näzik eýýäm 18 iş boýunça iş alnyp barylýan bu synag edilýän hyzmatlara gatnaşýar.
Durmuş işi boýunça hünärmenler bilen hyzmatdaşlykda, Näzik köp çagaly maşgalalara, agyr durmuş ýagdaýyny başdan geçirýän maşgalalara, maýyplygy bolan çagaly maşgalalara kynçylyklary ýeňip geçmäge, hoşniýetli gatnaşyklary ýola goýmaga, çaganyň ösmegi we terbiýesi üçin zerur ene-ata başarnyklaryny ösdürmäge we pugtalandyrmaga we ş.m. kömek edýär.
«Biziň durmuş işi boýunça taslamamyzda psihologyň işi durmuş hyzmatlaryndan peýdalanýanlaryň ruhy taýdan sagdynlygyny we şahsyýetiň ösüşini üpjün etmekden ybarat. Işimde men psihologiýanyň dürli usullaryndan peýdalanýaryn, mysal üçin, söhbetdeşlik, maslahat berme, aýratyn we toparlaýyn bejergi we beýlekiler. Söhbetdeşlik ýiti psihologik birahatlylyk ýagdaýyny, dartgynlylygy aýyrmak, psihologik birahatlylygyň we agressiýanyň, gorkynyň derejesini peseltmek maksady bilen geçirilýär. Şeýle-de, ol maşgalada, durmuşda we daş-töweregimizde bolup geçýän düşünişmezlikleriň we agzalalyklaryň sebäplerini ýüze çykarmak üçin hyzmatlardan peýdalanýanlar bilen ilkinji tanyşlykda geçirilýär.»
Psihologyň işiniň tapgyrlary psihologik barlaglary geçirmekden we olaryň netijelerini jemlemekden, psihologik zerurlyklara, töwekgelçililere we müşderileriň serişdelerine baha bermekden, olaryň durmuş ýagdaýlarynyň psihologik aýratynlyklaryny we durmuş şertlerini, şeýle-de dürli jemgyýetçilik toparlarynyň adaty psihologik meselelerini ýüze çykarmakdan ybarat bolýar. Soňra, müşderiler bilen bilelikde, sosiallaşdyrmanyň anyk tapgyrlary, durmuşda özüňi alyp barmanyň kadalarynyň emele gelmesi üçin durmuş maksatlaryny we wezipelerini kesgitlemek maksady bilen “hereketleriň meýilnamasy” düzülýär.
«Adamlar özleriniň kömege mätäçligine hemişe düşünip durmaýarlar we olaryň işini üstünlikli çözenimizde, olar hemişe bize minnetdar bolýarlar. Käwagt bolsa, adamlara diňe içini dökmek we hünärmenleriň pikirlerini diňlemek gerek bolýar.»
Soňra, geçirilen barlaglaryň we alnan netijeleriň, «hereketleriň meýilnamasy» düzülende ýüze çykarylan delilleriň we maksatlaryň esasynda durmuş işi boýunça hünärmen bilen birlikde ÖHEM (Özbaşdak hemaýat etmek meýilnamasy) düzülýär we onda öňde goýulan maksatlara ýetmegiň usullary, möhletleri we tärleri beýan edilýär.
«Men öz işimi juda söýýärin, hiç wagt meniň iki birmeňzeş günüm bolmaýar. Adamlar dürli we edil şonuň ýaly-da, olaryň durmuş ýagdaýlary hem dürli bolýar. Iň ýakymly zat - bu biz hakykatdan-da adamlara kömek edip bilýäris, öz işimiziň netijesini we olaryň ýüzlerinde ýylgyryşlary görüp bilýäris.»
1 of 5
Press reliz
22 May 2022
Migrasiýa boýunça Halkara Guramasy, Ýewraziýa Gaznasy we ABŞ-nyň Halkara Ösüş Guramasy ýaşlaryň inisiatiwalaryny golladylar
Bu çärä 40 wekilden gowrak gatnaşdylar. Olar, ýaş liderler, ýaşlar maksatnamalaryna gatnaşyjylar, Türkmenistanyň sport we ýaşlar syýasaty ministrliginiň, Türkmenistanyň Zähmet we ilaty durmuş taýdan goramak ministrligiň hünärmenleri, Türkmenistanyň Magtymguly adyndaky Ýaşlar Guramasynyň, Türkmenistanyň Gyzyl Ýarymaý Milli jemgyýetiniň, şeýle-de ýurdumyzyň dürli sebitlerinden jemgyýetçilik guramalarynyň we birleşikleriniň işgärleri.
Ýarmarkanyň esasy maksady ýerlerde sosial meseleleri çözmäge goşant etmek üçin döwlet, jemgyýetçilik guramalary we lider ukyply ýaşlsary birleşdirmäge meýdança döretmek bolup durýar. Ýagny, iň gowy taslamalaryň awtorlary öz ideýalaryny köpçiligiň garamagyna hödürlediler. Bu taslamalar yglan edilen bäsleşigiň çäginde döredildi. Öz gezeginde, döwlet we jemgyýetçilik guramalary iş tejribeleri bilen paýlaşdylar we ýaşlara maslahat berdiler. Geljekde şeýle hyzmatdaşlyk ýaş liderlere wajyp we zerur taslamalary amala aşyrmaga mümkinçilik döreder.
Gatnaşyjylara Türkmenistandaky USAID guramanyň ýolbaşçysy Nino Nadiradze ýüzlendi.
“Ýaşlar ösüşiň hereketlendirijisy bolup durýar. Men ynanýan siziň potensialyňyzy artdyrmak we siziň oý pikirleriňizi ýerine ýetirmäge mümkinçilik döretmek durnukly netijä getirer. Biz bilesimiz gelýär, siz nähili sosial taslamalary we adamlara ýerlerde kömek etmäni düşünýäsiňiz”.
Söziniň soňynda hanym Nadiradze ýaşlara taýýarlan ideýalaryna sagbolsun aýtdy, şeýlede ol geçirilen ýygnak gyzykly taslamalaryň başlamagyna we öndürnjilikli hyzmatdaşlyga ýardam berer diýip ynanç bildirdi.
Soňra, MHG-nyň Türkmenistandaky wekilhanasynyň başlygy Azat Atajanow gatnaşyjylary garşylady we ýaş liderlara tekliplerini ornaşdyrmaga mümkinçilik boljakdygyny aýtdy. Bazar – tanyşmak we aragatnaşyklary gurnamak üçin gowy platforma. Goşmaça, ol ýaşlary täze ukyp we kompetensiýa gazanmaklygy, öz ýurdynda ulanmaklygy we onuň ösüşine goşant etmeklige çagyrdy.
«Ýaşlaryň teklipler bazaryna gatnamaşmagym “Meýletinçi Akademiýasy” atly taslamamy geljekde ýerine ýetirmäge uly itgi boldy. Türkmenistanda ýaşlar hereketini ösdürmek meseleleri hem maslahatlaşyldy. Tejribeli wekiller bilen söhbetdeşlik peýdaly taraplaryň biri bolup durdy. Geçirilen çäräniň täsirini ýaş liderler bilen kesgitlemek we ýaşlarlaryň taslamalaryny amala aşyrmaga ýardam bermek üçin aragatnaşyk gurnamak gyzykly boldy» − Jemal Kakyshewa, “Ýenme” Jemgyýet birleşiginiň meýletinçisi.
“Örän gyzykly duşuşyk gurnaldy we gowy teklipler hödürlendi. Men hem öz taslamam bilen gatnaşdym. Ol maýyp adamlara kömek bermek barada. Men tejribeli hünärmenler bilen maslahatlaşmak we gürleşmek mümkinçiligi boldy. Çäräniň guramaçylaryna döredilen mümkinçiligine sag bolsun aýtýan” – Allaberdy Kemmiýew “Saglyk” taslamanyň awtory.
“Ýaşlaryň inisiatiwasy bazary” bilen men birinji gezek gatnaşýan. Bu hem gowy. Ýaş adamlar öz pikirini beýan etýäler we ukybyny kämilleşdirýärler. Soňra olar durmuşda, telekeçilik ulgamda özlerini tapmaga kömek ederler, we jemgyýete peýdalanyly bolarlar”, − Gözel Myradalyýewa Mary welaýatynyň “Däp Dessur” guramasynyň ýolbaşçysy, çäre gutarman soň aýtdy.
1 of 5
Press reliz
11 May 2022
BMG we Türkmenistanyň Hökümeti adam hukuklary babatynda hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmek meselesini ara alyp maslahatlaşýarlar
Duşuşyk Türkmenistanyň Daşary işler ministri tarapyndan açyldy. Ministrleriň orunbasarlaryndan ybarat bolan 22 milli edaralaryň wekilleri we BMG-niň düzümleýin edaralarynyň ýolbaşçylary adam hukuklary babatynda täze Milli hereketler meýilnamalarynyň işlenip düzülmegini, maşgalada aýal-gyzlaryň saglygy we ýagdaýy baradaky synyň netijelerini we BMG-niň Baş sekretarynyň adam hukuklary babatynda "Iň ýokary ymtylyş" diýip, atlandyrmak bilen hereketleri amala aşyrmaga eden çagyryşyny durmuşa geçirmek üçin mundan beýläkki hyzmatdaşlygy ara alyp maslahatlaşdylar.
“Biziň pudagara topar bilen hyzmatdaşlygymyz, BMG-niň adam hukuklary we gender deňligi baradaky edaralaryna hasabat taýýarlamakda, adam hukuklary barada jemgyýetçiligiň habardarlygyny ýokarlandyrmakda, şeýle hem halkara ülňülerine laýyklykda bar bolan kanunlary gowulandyrmakda we täze milli kanunlary işläp düzmekde, hem-de BMG-niň edaralarynyň teklipleri esasynda işlenip düzülen adam hukuklary babatynda Milli hereketler meýilnamalaryny durmuşa geçirmekde tehniki we bilermen goldawyny bermäge gönükdirilendir "- diýip, Türkmenistanda BMG-niň hemişelik utgaşdyryjysy Dmitriý Şlapaçenko aýtdy.
BMG-niň we Türkmenistanyň hökümetiniň hyzmatdaşlygy üçin aşakdaky ileri tutulýan ugurlar teklip edildi:
Adam hukuklary baradaky halkara şertnamalaryň goşmaça teswirnamalaryny tassyklamak.
- Halkara zähmet guramasy bilen hyzmatdaşlygy ösdürmek.
Ilatyň gowşak gatlaklaryny, maýyplygy bolan adamlaryň we gartaşan adamlaryň hukuklaryny goramak.
- Çagalaryň we aýallaryň hukuklaryny goramaga aýratyn üns bermek bilen, Pariž ýörelgelerine laýyklykdaTürkmenistanyň Adalatçysynyň diwanynyň ukybyny artdyrmak.
- Adam hukuklary baradaky ylymlaryň birleşdirilmegi we köpçülikleýin habar beriş serişdeleri, radio we telewideniýe arkaly adam hukuklary baradaky düşünjäni artdyrmak.
- ÝUNESKO bilen bilim we medeniýet pudagynda hyzmatdaşlyk,
- Bütindünýä intellektual eýeçilik guramasy bilen hyzmatdaşlyk.
Möhüm şertnamalar Adalatçynyň diwanyna goldaw berilmegini we 2028-nji ýyla çenli çagalaryň hukuklary baradaky täze meýilnamanyň işlenip düzülmegini öz içine alýar. Adam hukuklary baradaky Milli meýilnama, 2052-nji ýyla çenli Türkmenistanyň durmuş-ykdysady ösüşiniň Milli maksatnamasy bilen gabat geler.
1 of 5
Press reliz
10 May 2022
HMG milli hyzmatdaşlar üçin “Migrasiýanyň, daşky gurşawyň we howanyň üýtgemeginiň özara baglanyşygyny howanyň üýtgemegi babatyndaky milli meýilnamalara girizmek” üçin Ýolbaşçy komitetiniň ýygnagyny geçirdi
Bu duşuşyk, milli hyzmatdaşlar bilen bu taslamanyň maksatlaryny we wezipelerini, Türkmenistanda migrasiýanyň, daşky gurşawyň we howanyň üýtgemeginiň özara baglanyşygyny, taslamanyň çäginde görülmeli çäreleri we bu ugurda işleýän esasy döwlet edaralar we ministrlikler bilen mundan beýläkki hyzmatdaşlygy ara alyp maslahatlaşmak maksady bilen geçirildi.
Duşuşykda Türkmenistanyň Oba hojalygy we daşky gurşawy goramak ministrliginiň, Türkmenistanyň Goranmak ministrliginiň adatdan daşary ýagdaýlar boýunça bölüminiň, Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrliginiň, Türkmenistanyň Döwlet migrasiýa gullugynyň we Türkmenistanyň Döwlet statistika komitetiniň wekilleri çykyş etdi.
Duşuşyk Türkmenistanda HMG-niň başlygy jenap Azat Atajanowyň ýüzlenmesi bilen başlandy: “Howanyň üýtgemegi we onuň netijeleri Türkmenistanyň hökümetiniň ileri tutýan ugurlarynyň biri bolup durýar we Birleşen Milletler Guramasynyň 2021-2025-nji ýyllar üçin Durnukly ösüş ugrunda Hyzmatdaşlygyň çarçuwaly maksatnamasynda möhüm orna eýedir."
Bu sözlerden soňra, Daşky gurşaw meseleleri boýunça halkara hyzmatdaşlygyny we Türkmenistanyň Oba hojalygy we daşky gurşawy goramak ministrliginiň taslamalaryny utgaşdyrmak müdirliginiň başlygy jenap Berdi Berdiýew bu ugurda HMG bilen Türkmenistanyň hökümetiniň bilelikde alyp barýan işlerine minnetdarlyk bildirdi we onuň ähmiýetini belläp geçdi. Howanyň üýtgemegi bilen baglanyşykly migrasiýanyň töwekgelçilik döredýän faktorlarynyň täsirini azaltmak üçin taslamanyň çäginde gözleg işlerini, tälimleri, şeýle hem durmuş taýdan we ykdysady ösüş boýunça işleýän milli edaralaryň bilermenleriniň ukyplaryny artdyrmak üçin okuw sapaklaryny we saparlaryny geçirmegi meýilleşdirilýär.
1 of 5
Press reliz
05 May 2022
UNFPA Türkmenistanda geçiriljek ilat ýazuwy boýunça BMG-nyň ýokary derejeli bilermenleriniň wekiliýetiniň saparyny gurnaýar
Türkmenistan 2022-nji ýylyň Dekabr aýynyň 17-den 27-si aralygynda ilat we ýaşaýyş jaý gorunyň uçdantutma ýazuwyny geçirmäge taýýarlanýar. Ýakyn wagtda geçiriljek ilat ýazuwy Türkmenistany 2022 - 2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň milli maksatnamasynyň ileri tutýan ugurlaryna laýyklykda milli strategiki meýilnamalary we syýasatlary düzmäge, hem-de Durnukly Ösüş Maksatlary babatdaky öňegidişlikleri ölçemäge ýardam berjek maglumatlary döretmäge, ýaýratmaga we ulanmaga ajaýyp mümkinçilik döreder.
Ilat ýazuwy boýunça ýokary derejeli bilermenleriniň wekiliýeti Türkmenistanyň Ministrler Kabinetinyň başlygynyň orunbasary we Daşary Işler Ministry O.A. J-p Raşid Meredow we Türkmenistanyň Statistika baradaky döwlet komitetynyň başlygy Döwletgeldi Amanmuhammedow bilen duşuşdylar. Taraplar ilat ýazuwynyň aýdyňlygyny, netijeli jogapkärçiligini we halkara ygtybarlylygyny üpjün etmek üçin ilat ýazuwyny dolandyrmagy we hil barlagy mehanizmlerini, ilat we ýaşaýyş jaý gorunyň uçdantutma ýazuwy üçin halkara ýörelgeleri we teklipleri ulanyp, ilat ýazuwynyň netijeleriniň garaşsyzlygyny kepillendirmegi ara alyp maslahatlaşdylar.
Şeýle hem ilat ýazuwynyň usulyýet ülňülerini gözden geçirmek we maslahatlaşmak üçin ýokary derejeli topar Türkmenistanyň statistika baradaky döwlet komitetynyň Başlygynyň Orunbasary we ilat ýazuwy boýunça tehniki hünärmenleri bilen birnäçe tehniki maslahatlary geçirdiler.
UNFPA we BMG-nyň agentlikleri Türkmenistanda 2022-nji ýylda geçiriljek uçdantutma ilat we ýaşaýyş jaý ýazuwynyň ähli tapgyrlarynda, tehniki, syýasy we maslahat goldawyny bermäge, ýazuwyň netijeleriniň halkara ülňülerine laýyk doly laýyk gelmegini üpjün etmäge, şol sanda hasaba almaga, maglumatlary seljermäge, ýaýratmaga, derňemäge we ýazuwyň maglumatlaryny ulanmaga ýardam bermäge borçlandylar.
“Türkmenistanda geçiriljek ilat we ýaşaýyş jaý ýazuwyny goldamak boýunça BMG-nyň bilermenleriniň wekiliýeti Türkmenistanyň hökümetine aýratyn myhmansöýerligi we 2022-nji ýylyň dekabr aýynda geçirilmegi meýilleşdirilen Türkmenistanyň ilat we ýaşaýyş jaý gorunyň uçdantutma ýazuwynyň halkara ýörelgelerine, tekliplerine we iň ýörgünli tejribelerine laýyklykda geçirmäge taýýarlyk görülendigi üçin öz minnetdarlygyny bildirýär” diýip BMG-niň Statistika edarasynyň Demografiki statistika bölüminiň başlygy, wekiliýetiň başy J-p Srdjan Mrkić belledi. “Bilermenleriň wekiliýeti Ministrler Kabinetynyň başlygynyň orunbasary, Türkmenistanyň Statistika baradaky döwlet komitetynyň başlygy we köp sanly hünärmenler bilen, şeýle hem Birleşen Milletler Guramasynyň Türkmenistandaky wekilleri bilen UNFPA-nyň wekilhanasynda degişli meseleleri ara alyp maslahatlaşmaga mümkinçiliklere eýe boldular.”
“Bilermenleriniň wekiliýeti iň häzirki zaman çemeleşmelerini we tehnologiýalaryny ulanyp, ilat we ýaşaýyş jaý gorunyň ýazuwyny geçirmek we deslapky hem-de jemleýji netijeleri öz wagtynda we hemmetaraplaýyn ýaýratmak üçin Türkmenistanyň hökümetiniň berk ýolda durandygy barada netijä geldi. Bilermenleriniň wekiliýeti Birleşen Milletler Guramasynyň Türkmenistanyň hökümetine meýilnamalaşdyrmagyň, ýerlerde maglumat ýygnamagyň, ilat ýazuwynyň netijelerini redaktirlemegiň, gaýtadan işlemegiň we ýaýratmagyň ähli tapgyrlarynda halkara ülňüleriniň doly berjaý edilmegini üpjün etmek üçin goldaw we ýardam bermegi dowam etdirmek baradaky borçnamasyny gaýtadan tassyklady” diýip goşmaça belledi.
“Türkmenistanyň 2022-nji ýylda geçiriljek ilat we ýaşaýyş jaý gorunyň ýazuwyna taýýarlyk derejesine, Döwlet statistika komitetiniň hünärmenleriniň ussatlygyna, Türkmenistanyň hökümetiniň halkara ülňülerine, ýörelgelerine we tekliplerine doly laýyk bolan ilat we ýaşaýyş jaý gorunyň ýazuwynyň geçiriljegine babatda BMG-nyň ýokary derejeli bilermenleriniň ýokary baha berendigine biz örän şat” – diýip Türkmenistanyň Statistika baradaky döwlet komitetiniň başlygynyň orunbasary h-m Güljemile Annaniýazowa aýtdy. “Ýetip gelýän ilat ýazuwyny üstünlikli geçirmek üçin UNFPA we BMG-niň beýleki guramalary bilen dowamly işjeň hyzmatdaşlyga umyt edýäris” – diýip belledi.
BMG-nyň ilat ýazuwy boýunça ýokary derejeli bilermenleriniň wekiliýeti hökümet bilen geçirilen işleriň netijesindemaslahatlary öz içine alýan resmi beýannamany işläp düzdi.
Türkmenistanyň ilatynyň we ýaşaýyş jaý ýazuwy barada esasy maglumatlary şu ýerden okap bilersiňiz.
***
Giňişleýin maglumat üçin:
Ene Tüýliýewa,
UNFPA-nyň Aragatnaşyk boýunça hünärmeni
tuyliyeva@unfpa.org
Döwran Ýamatow
UNFPA-nyň ilat we ösüş meseleleri boýunça analitigi
yamatov@unfpa.org
http://turkmenistan.unfpa.org
www.facebook.com/unfpatkm
www.instagram.com/unfpa_turkmenistan
imo: +99362 833158
www.yashlyk.info
1 of 5
Press reliz
13 May 2022
“Adam hukuklary we Durnukly ösüş maksatlary babatynda Merkezi Aziýa boýunça sebitleýin geňeşleri: Merkezi Aziýa ýurtlarynda DÖM-ny durmuşa geçirmek boýunça mehanizmlere adam hukuklary baradaky teklipleriň ornaşdyrylmagy”
Bu çärä Türkmenistanyň adam hukuklary we halkara ynsanperwer hukugy baradaky halkara borçnamalarynyň ýerine ýetirilmegini üpjün etmek boýunça pudagara komissiýanyň iş toparynyň we Türkmenistanda Durnukly ösüş maksatlaryny (DÖM) durmuşa geçirmek boýunça iş toparynyň agzalary gatnaşdylar, hem-deGazagystanda, Gyrgyzystanda, Täjigistanda we Özbegistanda hyzmatdaşlary bilen telekonferensiýa görnüşinde öňdebaryjy tejribelerini alyş-çalyş etdiler. Bu çärä gözegçilik etmek we hasabat bermek, DÖM we adam hukuklary boýunça maglumatlary ýygnamak we derňemek üçin jogapkär milli edaralara wekilçilik edýän, Merkezi Aziýanyň bäş ýurtlaryndan dürli döwlet edaralarynyň we raýat jemgyýetiniň 70-den gowrak wekili gatnaşdy. Mundan başga-da, çärede BMGÖM-niň, BMG-niň Adam hukuklary boýunça Ýokary Komissarlygynyň we Daniýanyň Adam hukuklary institutynyň halkara adam hukuklary ugrunda hünärmenleri gatnaşdylar.
Bu çäräniň maksady, Merkezi Aziýadan gelen gatnaşyjylaryň hemmesi üçin adam hukuklary boýunça teklipleriň DÖM-y bilen arasyndaky baglaşygyny üpjün etmek, şeýle hem DÖM-ny durmuşa geçirmek we onuň netijelerine gözegçilik etmek boýunça alnyp barylýan milli proseslerde bu tekliplerden peýdalanar ýaly tejribeleri paýlaşmak üçin meýdança döretmek boldy. Durnukly ösüş maksatlary (DÖM) we 2030-njy ýyla çenli döwür üçin Gün tertibi, adam hukuklaryna esaslanýandygy sebäpli ösüş ugrunda özgertmeleri durmuşa geçirmäge ýardam edýär. DÖM-niň we meseleleriň 90%-den gowragy adam hukuklary baradaky borçnamalara laýyk gelýär.
Halkara bilermeni Tomas Baranowas Merkezi Aziýa ýurtlarynda DÖM boýunça meýilnamalaşdyryş we hasabat beriş amallaryna adam hukuklaryny ornaşdyrmak üçin derňew geçirdi we bu derňewi çäräniň gatnaşyjylaryna ýurt toparlarynda has giňişleýin ara alyp maslahatlaşmak üçin hödürledi. Jenap Baranowas indiki ädimiň - bu iki prosesiň özara bähbidi esasynda has ýakyn gatnaşykdygyny belläp geçdi. 2021-2025-nji ýyllar üçin Türkmenistanda adam hukuklary boýunça Milli hereketler meýilnamasyna Durnukly ösüş maksatlary barada aýratyn bölümiň goşulmagy munuň aýdyň mysalydyr.
Şeýle-de, gatnaşyjylar ýurtlara adam hukuklary bilen Durnukly ösüş maksatnamalarynyň (DÖM) arasyndaky baglanyşygy ýola goýmaga we adam hukuklary boýunça halkara gözegçilik guramalarynyň tekliplerini tiz wagtda öwrenmäge mümkinçilik berýän BMG-niň Adam hukuklary boýunça Ýokary Komissarlygynyň we Daniýanyň Adam hukuklary institutynyň onlaýn gurallary bilen tanyşdyryldy. Duşuşygyň gatnaşyjylary adam hukuklaryny Merkezi Aziýa ýurtlarynda DÖM-niň milli mehanizmlerine ornaşdyrmak boýunça işleýän degişli edaralara "nou-hau" (nähili amala aşyrmalydygyny bilmek) çemeleşmäni hödürlemek we mümkinçilikleri artdyrmak bilen bu platforma arkaly sebitleýin derejede alyş-çalyşy dowam etdirmäge gyzyklanma bildirdiler.
1 of 5
Soňky serişdeler
1 / 11
Serişdeler
20 October 2021
Serişdeler
23 April 2020
Serişdeler
23 April 2020
1 / 11